HISTORIA KLUBU
Z monografii Miasta Kowala i jego okolic napisanej przez Józefa Zimeckiego, a wydanej w 1990 r. z okazji 800-lecia Kowala wynika, że zalążkiem działalności sportowej w Kowalu było zorganizowanie w 1946 r. drużyny piłkarskiej przez wielkiego miłośnika sportu Stefana Brykalskiego, mieszkańca wsi Rakutowo, który był kierownikiem i trenerem tej drużyny. Drużyna ta była wspomagana finansowo przez miejscową spółdzielnię „Samopomoc Chłopska”. Na podstawie zarysu dziejów Zrzeszenia Ludowe Zespoły Sportowe na ziemi włocławskiej w latach 1947-1987 i przeprowadzonej oceny działalności LZS prze Inspektorat Kultury Fizycznej Związku Wojewódzkiego „SCh” na terenie powiatu włocławskiego wynika, że do jednej z najaktywniejszych należała organizacja sportowa z Kowala. W późniejszych latach powstał zorganizowany, zalegalizowany, działający na podstawie statutu związkowego Ludowy Zespół Sportowy w Kowalu, którego współzałożycielem i Prezesem został wypróbowany miejscowy działacz i piłkarz - Józef Lewandowski. Piłkę nożną uprawiano w Kowalu przed wojną I tuż po niej, ale za początek Kowalanki Kowal zwykło się uważać rok 1954. Wówczas to nasz Klub zaczął rosnąć w liczbę członków. Prowadzone były również regularne treningi gry w piłkę nożną na prowizorycznie przygotowanym boisku. Rozszerzył się zakres uprawianych dyscyplin sportowych o lekkoatletykę z konkurencjami biegowymi, skokami i rzutami oraz o piłkę siatkową. Boisko piłkarskie wyznaczono na południowym przedmieściu Kowala na polach byłego majątku ziemskiego Grodztwo Kowal, gdzie obecnie istnieje osiedle domków jednorodzinnych. Boisko do gry w piłkę nożną znajdowało się także na tzw. „Placu Sokolskim”, gdzie obecnie znajduje się dworzec PKS. Rozgrywano tam też turnieje piłki siatkowej z udziałem drużyn z Czerniewic, Chocenia i Kowala. W drużynie Kowala występowali następujący sportowcy: Jan Mariański, Janusz i Stanisław Gadkowscy oraz wszechstronny Piotr Jałoszyński i inni. W konkurencjach biegowych na: 100, 200 i 400 metrów wyróżniającym się zawodnikiem był Tadeusz Chuderski. Pierwszą drużynę w sekcji piłki nożnej stanowili: Jan Jasiński (bramkarz), Stanisław i Józef Lewandowscy oraz Zdzisław Błaszczyk (obrońcy), Tadeusz Kulesza i Zenon Kierzkowski (pomoc obrony), Radosław Rej i Zygmunt Zalewski (pomocnicy ataku), Mieczysław Brzozowski, Leon Sempowicz i Waldemar Baliński (atak). Mecze były rozgrywane na boisku piłkarskim na tzw. „zapłociu” przy obecnej ulicy Jagiełły. Nie wszyscy zawodnicy posiadali sprzęt sportowy, a jego zakup w ograniczonej ilości zabezpieczył Zarząd Gminnej Spółdzielni „SCh” w Kowalu, którym kierował Stefan Sikorski. Były organizowane towarzyskie spotkania piłkarskie z drużynami: KS „Stal” i wojskową z Włocławka oraz z drużynami z Chocenia i Czerniewic. Większe zainteresowanie piłką nożną nastąpiło dopiero po powołaniu lig piłkarskich w klasach A, B i C. Starsi piłkarze odchodzili, a w ich miejsce przychodzili młodsi i wtedy sekcja liczyła 20-tu piłkarzy. Dzięki zaangażowaniu Henryka Rybskiego przewodniczącego Rady Miejskiej i wcześniej wymienianego prezesa GS zakupiono nowy sprzęt piłkarski: buty, ochraniacze i getry, co umożliwiło zgłoszenie drużyny do rozgrywek w klasie C, a trenerem był każdy zawodnik „sam dla siebie”. Ponadto każdy zawodnik był zobowiązany we własnym zakresie do prania odzieży sportowej, naprawy obuwia piłkarskiego i składki na szofera w meczach wyjazdowych. Samochód - staraniem Stanisława Góreckiego i Waldemara Balińskiego - otrzymywano od Eugeniusza Turskiego dyrektora Fabryki Mebli w Kowalu. Linie boiska piłkarskiego w Kowalu oznaczono płynnym wapnem. Zakup dwóch skrzynek oranżady na każdy mecz sponsorował Jan Blaszka. Do wyróżniających się i aktualnie żyjących zawodników Kowalanki w pierwszej dekadzie istnienia w latach 1954-1964 należeli: Benedykt Maślanka, Waldemar Baliński, Stanisław Marczewski, Stanisław Górecki, Stanisław Kulesza, Stanisław Żołnowski, Jan Borzęcki, Jan Pawłowski (zwany jako „Bartek”), Bogumił Pawłowski i Jerzy Jankowski oraz inni. Z inicjatywy działaczy sportowych przy znacznej pomocy Rady Miejskiej w Kowalu i Zarządu Powiatowego Zrzeszenia LZS we Włocławku, ofiarności młodzieży szkolnej uczestniczącej w czynach społecznych, przy pomocy wszystkich miejscowych miłośników sportu w dniu 2 lipca 1964 roku oddano do użytku nowo wybudowany stadion sportowy z pełnowymiarowym boiskiem piłkarskim, urządzeniami do uprawiania lekkoatletyki oraz innych dyscyplin sportowych. Stadion został wybudowany na wschodnim przedmieściu Kowala przy ulicy Dobiegniewskiej na gruntach byłego majątku ziemskiego. W latach następnych stadion został ogrodzony metalową siatką, zostały wybudowane także: budynek szatni z pokojami dla zawodników gości i gospodarzy oraz sędziów i toalety. W latach osiemdziesiątych dobudowano dwa mieszkania z przeznaczeniem dla gospodarza stadionu Włodzimierza Jakubowskiego i czołowego zawodnika, którym był przez 27 lat Jan Kwiatkowski - obecny trener i działacz klubowy. Wybudowano również krytą trybunę, do której powstania przyczynił się Stanisław Jęcka - ówczesny Naczelnik Miasta i Gminy Kowal, a w latach 1984-1990 prezes Klubu. Wielu mieszkańców Kowala można zaliczyć do społecznych działaczy sportowych, lecz do najaktywniejszych - najgorliwszych, którzy poza entuzjazmem dali z siebie wiele lat pracy dla krzewienia kultury fizycznej i sportu na terenie miasta Kowala, należy zaliczyć: Antoniego Kowtuna, Tadeusza Betlińskiego, Jana Markowskiego, Jerzego Bojanowskiego, Włodzimierza Zasadzińskiego, Zbysława Golona, Józefa Jakubowskiego, Jerzego i Henryka Zapiec, Wandy Nowickiej (przez 15 lat pełniącej obowiązki opiekuna medycznego zawodów) oraz Marka Cavello, który do dziś jest działaczem i pełni funkcję sanitariusza. Przy LZS w Kowalu istniała dość liczna sekcja z grupą szachistów, która w latach siedemdziesiątych pod opieką Nikodema Zimeckiego przez wiele lat tworzyła czołówkę w byłym województwie bydgoskim. Członek sekcji Włodzimierz Henryk Zimecki był mistrzem szachowym Zrzeszenia LZS na okręg Pomorza i Kujaw, a Bogumiła Zimecka, Waldemar Baliński i Stanisław Prekop oraz w/w po eliminacjach wojewódzkich brali trzykrotnie udział na szczeblu centralnym w turnieju szachowym o „Złotą Wieżę”, reprezentując byłe województwo bydgoskie: w dniach 20-23 kwietnia 1967 r. w Malborku, w dniach 4-6 kwietnia 1968 r. w Żaganiu i w dniach 9-12 kwietnia 1974 r. w Płocku. Turniej był organizowany przez: Zarząd Główny Związku Młodzieży Wiejskiej, Radę Główną Zrzeszenia LZS, redakcję „Dziennika Ludowego” i Polski Związek Szachowy. Warto dodać, że turnieje o „Złotą Wieżę” były uznawane przez Radę Główną Zrzeszenia LZS w Warszawie za za oficjalne drużynowe i indywidualne mistrzostwa polskiej wsi w szachach. Za udany i najlepszy występ drużyny można uznać zajęcie dziewiątego miejsca na 18 startujących drużyn w Płocku w kwietniu 1974 r. Od 1972 r. prezesem Ludowego Klubu Sportowego Kowalanka w Kowalu był Jan Markowski. W tym czasie klub został wyróżniony Złotą Odznaką Jakości Omega, bo w 1973 r. był na terenie powiatu włocławskiego zaliczany do najlepszych klubów sportowych Zrzeszenia LZS. Potwierdzono to udziałem kilku drużyn sekcji piłki nożnej w regularnych rozgrywkach Okręgowego Związku Piłki Nożnej we Włocławku. Za wyróżniających się zawodników w II dekadzie, to jest w latach 1964-1974, co ustaliła kapituła Komitetu Organizacyjnego obchodów 50-lecia klubu uznano następujących piłkarzy: Wiesław Bachurski, Ryszard Drzewucki, Wojciech Jankowski, Zbigniew Karpiński, Jerzy Korpusiński, Jerzy Marczewski, Zdzisław Markowski, Zbigniew Szałksztunas, Jerzy Zapiec i Józef Zbonikowski. Od 1976 r. prezesem klubu był Tadeusz Betliński. W sezonie 1976/77 zespół „Kowalanka” występował w klasie „A” i zajął 6 miejsce na 8 drużyn, a w sezonie 1977/78 10 miejsce na 12 drużyn. W latach 1977-1978 występowali następujący zawodnicy: Marcin Brzozowski, Jan Gajewski, Henryk i Tadeusz Jankowscy, Jan Kwiatkowski, Jan, Józef i Stanisław Oleccy, Henryk Prekop, Jan Rogalski, Henryk i Waldemar Sicińscy, Stefan Wnukowski, Jerzy Zapiec, Józef Zbonikowski, Waldemar Zimecki, Wiesław Matusiak, Wojciech Żołnowski, Krzysztof Twardowski, Jerzy Rozkowiński, Michał Mazierski, Jan Woźniak, Józef Rzadkowolski, Marek Daczkowski i Waldemar Jóźwiak. W sezonie 1978/79 w klasie „A” zespół „Kowalanka” zajął 9 miejsce na 12 drużyn. Od 1979 r. prezesem klubu był Jerzy Bojanowski, a wiceprezesem, opiekunem drużyny seniorów i ich instruktorem - Wojciech Jankowski, skarbnikiem był Jan Zbonikowski. Funkcję sekretarza klubu pełnił Jan Markowski. Opiekunami drużyn: juniorów - Benedykt Jędrzejewski, a młodzików Jerzy Zapiec. W sezonie 1979/1980 w klasie „A” seniorów drużyna „Kowalanki” zajęła 6 miejsce na 14 drużyn, a w sezonie 1980/81 również 6 miejsce, ale na 12 drużyn biorących udział w rozgrywkach. W „Pucharze Polski” na szczeblu okręgu sezonu 1980/81 w finale „Kowalanka” Kowal uległa drużynie „Wlocławii” Włocławek i zajęła drugie miejsce. W latach 1981-1984 prezesem klubu był Andrzej Dramczyk (z-ca Naczelnika Miasta i Gminy w Kowalu), a wiceprezesem ds. piłki nożnej Zbysław Golon. Kierownikiem sekcji piłki nożnej był Janusz Olszewski z Czerniewic. Sekretarzem Józef Jakubowski, a Skarbnikiem Marek Cavello. Jerzy Zapiec był kierownikiem drużyny juniorów starszych. W powyższym okresie działalności klubu uzyskano najlepsze wyniki w dotychczasowej historii klubu. Nastąpiło to tuż po połączeniu się z drużyną piłki nożnej seniorów z Czerniewic. Efektem połączenia się klubów w 1981 r. było przejęcie nazwy „Kujawiak”. W sezonie 1981/82 w klasie Okręgowej obejmującej województwa: konińskie i włocławskie drużyna zajęła 2 miejsce na 14 drużyn i uzyskała historyczny awans do III ligi. Na ten sukces zapracowali m.in. następujący gracze: Zbigniew Borzęcki, Piotr Daczkowski, Zdzisław Góralski, Edward Harbart, Janusz Jędrzejewski, Henryk Kafarski, Jacek Kowalski, Grzegorz Kozłowski, Jan Kwiatkowski, Sławomir Lubecki, Grzegorz Michalski, Andrzej Malinowski, Zdzisław Nowakowski, Roman Nowicki, Henryk Prekop, Krzysztof Raszka i Jerzy Szałczyński. Oprócz w/w w III ligowym sezonie 1982/83 Grupy Centralnej brali udział następujący zawodnicy: Jan i Zbigniew Gajewscy, Kazimierz Gapiński, Krzysztof Okoniewski, Roman Różkowski, Krzysztof Snopkowski i Edward Ziemski. Kujawiak zajął wówczas 12 miejsce na 14 drużyn biorących udział w rozgrywkach III ligi i spadł do klasy Okręgowej. Do plebiscytu na najlepszego piłkarza 50-lecia klubu w latach 1974-1984 w/w Kapituła wytypowała następujących zawodników: Edward Harbart, Andrzej Jakubowski, Henryk Jankowski, Grzegorz Kozłowski, Jan Kwiatkowski, Andrzej Ogiński, Henryk Prekop, Jerzy Rozkowiński, Krzysztof Rudziński i Henryk Siciński. W sezonie 1983/84 klasy Okręgowej Konin - Włocławek „Kujawiak” Kowal zajął 9 miejsce na 14 drużyn. W latach 1984-1990 prezesem klubu był Stanisław Jęcka, były Naczelnik Miasta i Gminy Kowal, wiceprezesem został wybrany Janusz Kłódka - działacz młodzieżowy i radny wojewódzki z Grabkowa. Pozostali członkowie Zarządu nadal pełnili swoje funkcje. W sezonie 1984/85 w klasie Okręgowej Konin - Włocławek drużyna Kujawiaka zajęła dalekie 13 miejsce na 15 drużyn i spadła do klasy „A”. Od 1985 r. w skład Zarządu klubu weszli: Bogumił Pawłowski - wiceprezes i Zdzisław Markowski, jako członek. W sezonie 1985/86 w klasie „A” Kujawiak zajął 2 miejsce na 11 drużyn i uzyskał awans do klasy Okręgowej Toruń - Włocławek, z której spadł po sezonie 1986/87. W sezonie 1987-88 w klasie „A” Kujawiak zajął 6 miejsce na 12 drużyn. Od 1988 r. wiceprezesem został Andrzej Lewandowski. W sezonie 1988/89 w klasie „A” Kujawiak zajął 4 miejsce na 12 drużyn, a w sezonie 1989/90 - 3 miejsce na 13 drużyn. W finale „Pucharu Polski” na szczeblu okręgu sezonu 1989/90 Kujawiak Kowal uległ Kujawiakowi Włocławek i zajął 2 miejsce. W latach 1990-1992 prezesem klubu był Stanisław Podgórski dyrektor RPGKiM w Kowalu. Gospodarzem klubowym stadionu był Wiesław Kaźmierski. W sezonie 1990/91 w klasie „A” Kujawiak zajął 1 miejsce na 13 drużyn i uzyskał awans do klasy Międzyokręgowej Konin - Płock - Skierniewice - Włocławek. Awans wywalczyli: Jan Kwiatkowski, Krzysztof Raszka, Zbigniew Gajewski, Andrzej Ogiński, Karol Urbański, Roman Jóźwiak, Jarosław Kwiatkowski, Marek Frank, Dariusz Nowakowski, Marcin Snopkowski, Andrzej Wasielewski, Zbigniew Zimecki, Grzegorz Olecki, Paweł Iwanowski, Zbigniew Urbański, Grzegorz Błaszczyk, Robert Karpiński, Ryszard Olecki, Krzysztof Pawłowski, Marcin Kowalski, Piotr Pawłowski, Robert Seklecki, Grzegorz Zieliński, Andrzej Wiśniewski, Marek Czaplicki, Sławomir Frank, Maciej Majewski i Tomasz Seklecki. Po rocznym pobycie w klasie Międzyokręgowej Konin - Płock - Skierniewice - Włocławek Kujawiak Kowal zajął 15 miejsce (ostatnie) i ponownie spadł do klasy „A”. W sezonie 1992/93 w klasie „A” Kujawiak zajął 7 miejsce na 14 drużyn. W latach 1993-1997 prezesem klubu był Grzegorz Poliński, wiceprezesem Andrzej Janicki, skarbnikiem Bogumił Pawłowski, kierownikiem sekcji piłki nożnej Wojciech Górecki, a trenerem drużyny seniorów Jan Kwiatkowski. W sezonie 1993/94 w klasie „A” Kujawiak zajął 6 miejsce na 14 drużyn. Od 1994 kierownikiem sekcji i drużyny seniorów był Karol Lewandowski. W sezonie 1994/95 w klasie „A” Kujawiak zajął 9 miejsce na 13 drużyn. W sezonie 1995-96 trenerem trampkarzy był Wojciech Rybarczyk. W sezonie 1995/96 w klasie Okręgowej Kujawiak zajął 6 miejsce na 14 drużyn. Od 1996 r. trenerem drużyny seniorów był Jacek Zawidzki. W sezonie 1996/97 w klasie Okręgowej Kujawiak zajął 2 miejsce na 14 drużyn, a udział w uzyskaniu tak wysokiego miejsca brali następujący zawodnicy: Jan i Jarosław Kwiatkowscy, Dariusz Nowakowski, Roman Konarski, Marek i Mariusz Czapliccy, Sławomir Grzybowski, Tomasz Kaźmirski, Aleksander Pawłowski, Robert Trojanowski, Artur Busse, Tomasz Lipkowski, Piotr Adamusiak, Jacek Dębicki, Andrzej Bojanowski, Mariusz Hoffman, Jacek Majewski, Mirosław Pawłowski, Jarosław Rudziński, Piotr Bógdał, Bartosz i Maciej Łukaszewscy, Krzysztof Milczanowski, Arkadiusz Safandowski, Robert Figas i Rafał Reimer. W latach 1997-1999 prezesem klubu był Marek Pieńkowski, Tadeusz Proszkiewicz - wiceprezes, Elżbieta Wilczyńska, skarbnikiem - Jan Kwiatkowski był trenerem trampkarzy starszych w sezonie 1997/98, a drużyna seniorów Kujawiak w klasie Okręgowej zajęła 8 miejsce na 14 drużyn. W sezonie 1998/99 kierownikiem drużyny seniorów był Tadeusz Proszkiewicz, a trenerem trampkarzy starszych Wojciech Rybarczyk. Od 1999 roku do dnia dzisiejszego prezesem klubu jest Tadeusz Proszkiewicz. W sezonach 2000/01 i 2001/02 trenerami byli: seniorów Jan Kwiatkowski, a juniorów młodszych Jerzy Zapiec. Kierownikiem sekcji seniorów w sezonie 2002/03 był Jan Jankowski. W sezonie 1998/99 w klasie Okręgowej Kujawiak Kowal zajął 4 miejsce na 15 drużyn, a w sezonie 1999/2000 w klasie Okręgowej Kujawiak zajął 14 miejsce na 16 drużyn. W sezonie 2000/01 w klasie „A” Podokręgu Włocławskiego Kujawiak zajął 2 na 14 drużyn, a do uzyskania tak wysokiego miejsca przyczynili się następujący zawodnicy: Andrzej Ogiński, Jarosław Kwiatkowski, Dariusz Janik, Dariusz Nowakowski, Marek i Mariusz Czapliccy, Sławomir Fijałkowski, Sławomir i Marin Grzybowscy, Tomasz Kaźmirski, Cezary Niklewicz, Robert Sarzyński, Mariusz Hoffman, Jarosław Rudziński, Jacek Grabski, Maciej Zieliński, Leszek Pietrusiak, Piotr Gaza, Rafał Betka, Paweł Kaźmierski, Marin Rutkowski, Ireneusz Biliński, Janusz Czerwi.ński, Marek Mielczanek i Grzegorz Wieczorek. Od przedostatniego sezonu 2002/03 trenerem drużyny seniorów jest Dariusz Janik, a prowadzona przez niego drużyna zajęła w ubiegłym sezonie drugie miejsce na 14 startujących drużyn. Na uzyskanie powyższego wyniku zapracowali w/w zawodnicy oraz: Maciej Majewski, Jakub Rembiałkowski, Sebastian Wścisłek, Paweł Gerba, Krzysztof Janik, Rafał Jankowski, Daniel Kaźmierski, Arkadiusz Keler, Paweł Kotfas, Piotr Markowski, Grzegorz Rudziński, Marcin Słodkiewicz i Radosław Zieliński. Komisja Komitetu Organizacyjnego z okazji 50-lecia MKS Kujawiak Kowal wytypowała do plebiscytu na najlepszego piłkarza w latach ostatniej dekady 1994-2004 następujących zawodników: Marek Czaplicki, Mariusz Czaplicki, Sławomir Fijałkowski, Mariusz Hoffman, Dariusz Janik, Tomasz Kaźmirski, Marin Kowalski, Jarosław Kwiatkowski, Jarosław Rudziński i Robert Sarzyński. W sezonie 2003/04 w klasie „A” podokręgu włocławskiego drużyna seniorów Kujawiaka zajęła 1 miejsce na 14 drużyn. Do uzyskania tak wysokiego miejsca przyczynili się ponadto: Łukasz Zieliński, Mariusz Lach (Lubienianka) i Tomasz Stańczak (Lech Dobre), kierownik drużyny Tadeusz Pietrzak. Ubył Paweł Gerba (przeszedł do Włocławii Włocławek). Trampkarze w grupie II prowadzeni przez Jerzego Zapieca na 10 drużyn biorących udział w rozgrywkach zajęli 4 miejsce.
Historyczy Awans do 4 LIGI
Ważniejsze prace wykonane w ostatnich latach na stadionie i w pomieszczeniach
tekst opr. Józef Jakubowski Waldemar Baliński, Henryk ZapiecKlubu:
- lata 1991 - 1992 - przywrócenie używalności urządzeniom sanitarnym, wyłożenie posadzek płytkami betonowymi we wszystkich pomieszczeniach, odmalowanie wnętrz i elewacji,
- rok 1997 - wykonanie ogrodzenia całości stadionu, w tym likwidacja wałów wokół stadionu, co umożliwiło powstanie boiska do piłki ręcznej, melioracja i niwelacja boiska piłkarskiego w celu wykonania nowej płyty (przywieziono m.in. 150 wywrotek ziemi z cukrowni w Brześciu Kujawskim, a trawę sprowadzono z Akademii Rolniczej we Wrocławiu), wymiana pokrycia dachowego całej trybuny wraz z wykonaniem betonowej ściany od strony zachodniej, wykonanie parkingów i chodników z kostki brukowej o łącznej powierzchni około 3000 m2 - wiele z tych prac, zwłaszcza brukarskich, wykonano w ramach robót publicznych pod kierunkiem Stanisława Kaźmierskiego. Wykonano również w tym czasie od podstaw asfaltowe boiska do piłki ręcznej oraz do koszykówki i tenisa ziemnego. Całość prac na zlecenie Burmistrza zaprojektował Aleksander Zbonikowski.
- rok 2002 - zakup działki przylegającej do stadionu od strony południowej o powierzchni 2,5 ha z przeznaczeniem pod rozbudowę stadionu i obiektów rekreacyjnych, wymiana okien w części mieszkalnej zaplecza oraz drzwi zewnętrznych w pozostałej części zaplecza. Modernizacja świetlicy Polskiego Związku Hodowców Gołębi Pocztowych, zbudowanej w czynie społecznym przez PZHGP pod koniec lat 80-tych. W ramach modernizacji sfinansowanej przez Miasto i Hodowców wykonano m.in.: instalację wodociągową wraz z łazienką i zapleczem kuchennym. Ułożono również nowe posadzki z płytek gresowych, boazerię i założono panele na suficie.
- rok 2003 - renowacja płyty boiska wraz z wykonaniem instalacji nawadniającej, ozdobne obłożenie kamieniami skarpy od strony ul. Dobiegniewskiej, wykonanie nowego dwuspadowego dachu z blachy dachówkowej nad budynkami zaplecza, niwelacja terenu pod boisko boczne ,
- rok 2004 - kontynuacja prac przy budowie boiska bocznego - nawiezienie i rozplantowanie piasku oraz ziemi uprawnej i zakup nasion trawy. Wymiana czterech okien w szatniach oraz gruntowna modernizacja części sanitarnej zaplecza (łazienki, prysznice). Dzięki wykonanym w ostatnich latach pracom stadion, jak i jego zaplecze stawiają nasz Klub w czołówce regionu.